Kom dit jaar in actie om maximaal te profiteren van de schenkvrijstelling eigen woning

1 januari 2017 nadert met rasse schreden en met Prinsjesdag zijn geen wijzigingen voorgesteld, dus kunnen we ons opmaken voor het massaal € 100.000 belastingvrij schenken voor de eigen woning. Tenminste als niet in het verleden eerder gebruik is gemaakt van de verhoogde vrijstelling. De te introduceren overgangsregeling verlaagt namelijk het vrijgestelde bedrag in bepaalde situaties tot een lagere vrijstelling. Het is zelfs mogelijk dat geen vrijstelling resteert. Naarstig wordt gezocht naar mogelijkheden om toch maximaal te profiteren van de schenkvrijstelling voor de eigen woning. Hierover praten met cursisten zorgt voor nieuwe ideeën!

Voor 2010 geschonken? Doe in 2016 nog een schenking!
In mijn blog van 30 juni 2016 ben ik ingegaan op de overgangsregeling die zal gelden voor situaties waarin vóór 2017 al een beroep is gedaan op de verhoogde schenkvrijstelling. Daaruit bleek al dat in bepaalde situaties het wel of niet doen van een schenking in 2015 of 2016 een fors verschil betekent in de omvang van de vrijstelling die in 2017 of 2018 kan gelden. Hoe zat het ook al weer met de overgangsregeling?

De wetgever wil iedereen zo veel mogelijk laten profiteren van de verhoging van de vrijstelling tot € 100.000. Maar schenkingen gedaan in het verleden, beperken schenkingen in de toekomst van dezelfde schenker.

• Als alleen voor 2010 is geschonken met gebruikmaking van de verhoogde vrijstelling, dan geldt in de relatie ouder-kind in 2017 (en volgende jaren) een vrijstelling van ruim € 27.000.
• Is tussen 2010 en 2014 geschonken, dan geldt vanaf 2017 geen verhoogde vrijstelling meer voor schenkingen van dezelfde schenker.
• Is in 2015 of 2016 een beroep gedaan op de verhoogde vrijstelling, dan geldt voor het kind in 2017 en 2018 een vrijstelling van bijna € 47.000. Daarbij maakt het niet uit of de ouder in 2015 of 2016 voor het eerst schenkt aan het kind met gebruikmaking van de verhoogde vrijstelling of dat in een van die jaren een beroep wordt gedaan op de vrijstelling voor de ‘inhaalschenking’ als bedoeld in art. 33 sub 6 SW.

Bijzonder is en blijft de situatie dat voor 2010 een beroep is gedaan op de verhoogde vrijstelling. De omvang van de vrijstelling voor een schenking voor de eigen woning in 2017 of 2018 is afhankelijk van de vraag of in 2015 of 2016 aanvullend is geschonken met een beroep op art. 33 sub 6 SW.
Is in 2015 of 2016 niet geschonken, dan geldt een vrijstelling van ruim € 27.000.
Is in 2015 of 2016 wel geschonken, dan geldt een vrijstelling van bijna € 47.000.

Door in 2016 aanvullend te schenken kan maximaal worden geprofiteerd van de schenkvrijstelling voor de eigen woning. Alle reden dus om ouders die voor 2010 een bedrag aan hun kind hebben geschonken waarbij een beroep op de verhoogde vrijstelling is gedaan, te wijzen op dit verschil.

Herroeping van een eerdere schenking
Wanneer bij een schenking de bevoegdheid tot herroeping is bedongen, ontstaat een herroepelijke schenking. Als de schenking later wordt herroepen, is sprake van de vervulling van een voorwaarde, zoals bedoeld in art. 53 lid 1 SW.

Voor in het verleden gedane herroepelijke schenkingen biedt dit mogelijkheden als op grond van de overgangsregeling niet kan worden geprofiteerd van de verhoging van de vrijstelling tot € 100.000. Door de herroeping wordt de schenking volledig teruggedraaid. De begiftigde zal het geschonken bedrag moeten terugbetalen aan de schenker. Het terugdraaien van de schenking betekent in mijn ogen dat ook het beroep op de vrijstelling wordt teruggedraaid, waardoor moet worden geconstateerd dat nimmer een beroep op de verhoogde vrijstelling is gedaan. Dit brengt met zich dat de mogelijkheid om voor een schenking voor de eigen woning een beroep te doen op de verhoogde vrijstelling ‘herleeft’. Uiteraard zal het kind bij het doen van een nieuwe schenking wel moeten voldoen aan de voorwaarden die gelden voor de vrijstelling, zoals het leeftijdsvereiste en de besteding aan de eigen woning

Ik sluit niet uit dat de belastinginspecteur deze handelingen zal bestrijden met het standpunt dat sprake is van misbruik en dat ze in strijd zijn met doel en strekking van art. 53 SW (vergelijk TK 2008-09, 31930, nr 9, p. 107).

Update 8 december 2017: in Notamail 2017, nr 307 wordt melding gemaakt dat het specialistenteam schenk- en erfbelasting van Belastingdienst Eindhoven heeft bevestigd dat bij herroeping van een schenking de verhoogde vrijstelling herleeft. Het specialistenteam houdt een voorbehoud voor de gevallen waarin de herroeping een constructie is om op die manier alsnog in aanmerking te komen voor een (verhoogde) vrijstelling.

Tot slot merk ik op dat wordt gewerkt aan het vereenvoudigen van de uitvoeringsregeling waarbij wordt gedacht aan het laten vervallen van de opschortende en ontbindende voorwaarde vanaf 2017 (TK 2015-16, 34553, nr 10, p. 32). In plaats daarvan zal één bestedingseis gaan gelden ongeacht in welk van de drie opeenvolgende jaren waarover de schenkingen mogen worden gespreid de schenking plaatsvindt en ongeacht de wijze van besteding van aan de eigen woning.

Lees meer over de verhoogde vrijstelling schenking ouder-kind in Via Juridica bij art. 33 lid 5/6 SW en over de samenloop verhoogde schenkvrijstellingen eigen woning bij art. 82a SW.

Serviceproduct Schenkvrijstelling
Uw cliënten  informeren over de schenkvrijstelling voor de eigen woning?
Als het einde van het jaar in zicht komt, ontvangt u ongetwijfeld weer de nodige verzoeken tot formaliseren van schenkingen met toepassing van een verhoogde vrijstelling. Hoe zou het zijn hierop te anticiperen met een lezing?
Met gebruik van ons servicepakket is uw informatiebijeenkomst over schenken, al dan niet met toepassing van een verhoogde vrijstelling, in een mum van tijd voorbereid!
Het pakket bevat:

- een powerpointpresentatie die u kunt gebruiken ter ondersteuning van uw informatiebijeenkomst over schenken met eventuele toepassing van een verhoogde vrijstelling
- een marketingtekst (bijvoorbeeld ten behoeve van informatievoorziening op uw website of om na afloop van de bijeenkomst uit te reiken)
- een documentatiemap met een uitgebreide notitie over de verhoogde vrijstelling, een stroomschema voor de toepassing van het overgangsrecht, parlementaire toelichtingen op de wetswijzigingen, relevant beleid en uitgewerkte praktijkvoorbeelden

Meer informatie over de serviceproducten

Andere berichten

• In gesprek met de expert: mr. dr. Marek Zilinsky
• Definitiewijziging open fgr raakt ook de maatschap en de cv
• Sinterklaas is jarig en witwassers vieren feest